Rehabilitacja dzieci i młodzieży

Profilaktyka i rehabilitacja wad postawy jest niezwykle ważna u pacjentów w młodym wieku. Ich układ ruchu jest w stałym procesie rozwojowym, przez co jest bardzo podatny na negatywny wpływ wielu czynników, w tym nieprawidłowych nawyków ruchowych. Dzisiejszy tryb życia, który jest w dużej mierze siedzący, spowodował powstawanie wielu asymetrii, skrzywień kręgosłupa i innych wad postawy.

Rehabilitacja dzieci i młodzieży – czym się zajmuje?

Rehabilitacja dzieci i młodzieży to rodzaj rehabilitacji medycznej zajmujący się korygowaniem wad postawy oraz leczeniem dolegliwości układu ruchu u młodszych pacjentów. W okresie wzrostu dziecka, w wieku od 2 do 18 lat, zachodzi bardzo dużo zmian w układzie mięśniowym i szkieletowym. Często niestety pojawiają się pewne nieprawidłowości lub choroby, które zaburzają ten proces. Kręgosłup stanowi główną oś ciała, a w wszelkie odchylenia, które powstają w wieku dziecięcym, ostatecznie prowadzą do rozwoju zmian zwyrodnieniowych i powstawania zespołów bólowych kręgosłupa w przyszłości. Na wady postawy wpływają między innymi: mała aktywności fizyczna lub jej brak, niewłaściwe ubrania i obuwie, nadmierny siedzący tryb życia przed komputerem lub telewizorem czy słabe napięcie mięśniowe.
Wsparciem w zachowaniu prawidłowej postawy ciała u dziecka jest odpowiednia dawka ruchu oraz profesjonalna rehabilitacja dobrana przez specjalistów. Leczenie polega na kompleksowym działaniu przy pomocy rekomendowanych zabiegów i ćwiczeń, pozwalających zniwelować występujące nieprawidłowości rozwojowe.

Kiedy należy rozpocząć rehabilitację?

U młodych osób rehabilitacja ma ogromne znaczenie w kontekście procesu dojrzewania. Wzrost układu szkieletowego w tym okresie jest bardzo dynamiczny. Równocześnie z nim rozwija się też układ mięśniowy. Dzieci mogą doświadczać tzw. bólu kości i stawów, który jest spowodowany skokowym wzrostem kości długich. Wskazaniem do rozpoczęcia rehabilitacji może być też stan zapalny kości lub mięśni oraz zaburzenia hormonalne negatywnie wpływające na funkcjonowanie i rozwój aparatu ruchu.

Najczęstszymi powodami rozpoczęcia rehabilitacji przez młodych pacjentów są:

● wady kręgosłupa – najczęściej skoliozy
● koślawe kolana i stopy
● płaskostopie
● tzw. okrągłe plecy

Rodzice powinni uważnie obserwować dzieci w okresie rozwojowym, reagować i zgłaszać się do lekarza lub specjalisty fizjoterapii, w przypadku, gdy zauważą niepokojące objawy takie jak:

● skarżenie się na ból,
● problemy z poruszaniem się,
● potykanie się,
● całkowite zaniechanie aktywności ruchowej,
● tendencje do przyjmowania złej postawy.

W takich sytuacjach konieczna jest konsultacja z ortopedą, który zdiagnozuje dziecko oraz zarekomenduje leczenie i rehabilitację.

Jak przebiega proces rehabilitacji?

Im wcześniej zostaną rozpoznane wady w obrębie aparatu ruchu, a dziecko będzie pod opieką fizjoterapeuty, tym większa szansa na zahamowanie bądź wyeliminowanie dysfunkcji.
Pierwsza wizyta jest diagnostyczną i obejmuje bardzo szczegółowy wywiad dotyczący przede wszystkim nawyków ruchowych, rodzaju sportu jaki dziecko uprawia, a także pozycji w jakich dziecko najczęściej przebywa. Zwykle wady postawy dotyczą kilku obszarów układu ruchu, dlatego fizjoterapeuta -diagnosta dokonuje kompleksowej oceny postawy ciała wykorzystując system videografii 2D. Przeprowadza testy mięśniowe i sprawdza zakresy ruchu w stawach. Analiza wyników badań statycznych i dynamicznych wykonanych na platformie dynamometrycznej Free Med pozwala na ocenę ukształtowania kończyn dolnych, w tym stóp.

Przeprowadzona w ten sposób diagnostyka jest podstawą do zastosowania profilaktyki lub wdrożenia programu postępowania w przypadku istniejących dysfunkcji. W procesie rehabilitacji sukcesem jest indywidualne podejście do pacjenta, w którym wykorzystuje się uznane metody fizjoterapeutyczne m.in terapię manualną, masaże czy zabiegi z zakresu fizykoterapii. Duży nacisk kładziemy również na edukację młodego człowieka. Zależy nam nie tylko na zmianie nawyków ruchowych, ale także zachęcamy do podjęcia systematycznej aktywności fizycznej.

Zalety rehabilitacji dzieci i młodzieży

Dzięki odpowiednio dobranym i przeprowadzonym ćwiczeniom młodzi pacjenci mogą odnieść wiele korzyści z procesu rehabilitacji. Najważniejszymi z nich są:

● zniwelowanie dolegliwości bólowych w układzie szkieletowym i mięśniowym;
● poprawa postawy i tym samym wyglądu,
● lepsze samopoczucie i pewność siebie
● budowanie siły mięśniowej;
● poprawa koordynacji ruchowej;
● szybki powrót do sprawności fizycznej;
● zmiana nawyków ruchowych na bardziej ekonomiczne.